Sửa đổi Luật Dự trữ quốc gia: bước đi nhằm tăng sự chủ động trong xuất hàng viện trợ

Bổ sung quy định về xuất hàng DTQG phục vụ đối ngoại

Mục tiêu của việc bổ sung chính sách là nhằm giải quyết các khó khăn và vướng mắc phát sinh trong quá trình thực thi Luật DTQG hiện hành, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý cho việc xuất hàng DTQG để hỗ trợ công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Thông qua đó góp phần thúc đẩy quan hệ quốc tế cũng như đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô. Theo đó, dự thảo Luật DTQG sửa đổi sẽ điều chỉnh thẩm quyền nhập, xuất hàng DTQG, cụ thể bổ sung thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ trong việc quyết định nhập, xuất hàng DTQG khi phục vụ công tác đối ngoại.

Dự thảo luật mới đề xuất bổ sung khoản 2 Điều 35, quy định rằng Thủ tướng Chính phủ có quyền quyết định việc nhập và xuất hàng DTQG trong các trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như “phục vụ đối ngoại của Đảng và Nhà nước.” Quy định này sẽ tạo điều kiện pháp lý vững chắc cho việc thực hiện xuất hàng DTQG, đảm bảo rằng công tác xuất hàng phục vụ đối ngoại được thực hiện kịp thời, phù hợp với yêu cầu chiến lược của quốc gia.

Đảm bảo nguồn lực và phát triển bền vững cho các hoạt động DTQG

Theo Bộ Tài chính, bổ sung tình huống nhập, xuất hàng DTQG để phục vụ đối ngoại của Đảng và Nhà nước không chỉ hoàn thiện cơ sở pháp lý, mà còn tạo điều kiện đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả nhu cầu về hàng DTQG khi cần thiết cho công tác đối ngoại. Việc này đồng thời góp phần quản lý tốt nguồn lực quốc gia, nâng cao vai trò và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, hỗ trợ ổn định chính trị và an ninh quốc gia.

Chuyển quyền quyết định ngân sách trung ương mua bù hàng DTQG từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ

Một trong những đề xuất quan trọng của dự thảo Luật DTQG sửa đổi là chuyển quyền quyết định ngân sách trung ương để mua bù hàng DTQG từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, ngân sách trung ương để mua bù hàng DTQG đang phải trải qua nhiều cấp xử lý phê duyệt, từ khi Chính phủ gửi văn bản đến lúc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra nghị quyết thường mất khoảng hai tháng. Quy trình này gây ảnh hưởng đến tính kịp thời và hiệu quả của việc mua bù các mặt hàng DTQG, nhất là các mặt hàng theo mùa vụ như lương thực, hạt giống, hay các mặt hàng phải nhập khẩu như vật tư quốc phòng và an ninh.

Cụ thể, dự thảo Luật DTQG sửa đổi đề xuất bỏ điểm b khoản 2 Điều 12; bỏ điểm d khoản 1 Điều 13; bổ sung điểm d vào sau điểm c khoản 2 Điều 13 quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ như sau: “Quyết định ngân sách trung ương mua bù hàng DTQG đã xuất cấp trong năm từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước”. Thủ tướng sẽ có quyền quyết định sử dụng ngân sách trung ương mua bù hàng DTQG từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương theo đúng quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước. Điều này nhằm cải cách thủ tục hành chính, đảm bảo tính kịp thời cho hoạt động DTQG, đồng thời giảm bớt các bước phê duyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho các quy trình triển khai trong thực tế.

Tính khả thi và cần thiết của đề xuất sửa đổi

Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung các quy định nêu trên là cần thiết nhằm hoàn thiện khung pháp lý và đảm bảo tính nhất quán giữa Luật DTQG và Luật Ngân sách Nhà nước. Quy định mới cũng sẽ đồng bộ với các văn bản pháp luật khác hiện hành, giúp rút ngắn thời gian và thủ tục hành chính, đảm bảo hàng DTQG luôn sẵn sàng đáp ứng nhu cầu quốc gia trong các tình huống đặc biệt. Sự thay đổi này giúp cải thiện tính linh hoạt trong quản lý hàng DTQG, đồng thời củng cố khả năng ứng phó kịp thời của Nhà nước khi có tình huống khẩn cấp, đảm bảo an ninh lương thực và quốc phòng, cũng như phát triển kinh tế bền vững.