Cơ hội và thách thức trong việc ứng dụng công nghệ mới trong kiểm toán nội bộ nhằm phát hiện hành vi gian lận kế toán tại các doanh nghiệp tại Việt Nam

TS. Phạm Huy Hùng

Tóm tắt
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xem xét các cơ hội và thách thức của việc ứng dụng công nghệ mới trong kiểm toán nội bộ (KTNB) để phát hiện các hành vi gian lận kế toán tại các doanh nghiệp (DN) ở Việt Nam. Bằng phương pháp nghiên cứu định tính, trên cơ sở khảo cứu các tài liệu có liên quan, kết quả nghiên cứu cho thấy, các công nghệ như: phân tích dữ liệu, AI, Blockchain và tự động hóa quy trình bằng robot, mang lại tiềm năng đáng kể để cải thiện khả năng phát hiện gian lận. Tuy nhiên, những thách thức như: nhận thức hạn chế, hạn chế về nguồn lực, vấn đề chất lượng dữ liệu, quy định phức tạp, khả năng chống thay đổi và bảo trì liên tục cần phải được vượt qua. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, một số khuyến nghị được đưa ra đối với KTNB và các bên liên quan nhằm nâng cao khả năng phát hiện các hành vi gian lận kế toán. Qua đó, gia tăng tính liêm chính tài chính, bảo vệ khỏi rủi ro gian lận và góp phần vào sự phát triển bền vững của hệ sinh thái kinh doanh tại Việt Nam.
Từ khóa: công nghệ mới, gian lận kế toán, kiểm toán nội bộ.
Abstract
This study is conducted to examine the opportunities and challenges of applying new technology in internal auditing to detect accounting fraud in enterprises in Vietnam. Using qualitative research methods, based on the study of relevant documents, the research results show that technologies such as Data Analysis, AI, Blockchain and Robotic ProcessAutomation offer significant potential to improve fraud detection. However, challenges such as: Limited awareness, resource constraints, data quality issues, complex regulations, resistance to change, and ongoing maintenance need to be overcome. Based on the results of the study, a number of recommendations are made to internal auditors and stakeholders to improve their ability to detect accounting fraud. Thereby, increasing financial integrity, protecting from fraud risks and contributing to the sustainable development of the business ecosystem in Vietnam.
Keywords: New technology, accounting fraud, internal audit.
JEL Classifications: M40, M49, M00.
DOI: https://doi.org/10.59006/vnfa-jaa.05202413