Ngân sách nhà nước thu hàng nghìn tỷ đồng từ quản lý thuế thương mại điện tử
Những “Ông lớn” kê khai nộp thuế hàng triệu USD
Theo Bộ Tài chính, trên cơ sở Đề án quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, Bộ đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức các cuộc thi, hội nghị, hội thảo về vấn đề này. Đồng thời, khai trương Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp ở nước ngoài (NCCNN) (Etaxvn.gdt.gov.vn) và triển khai ứng dụng thuế điện tử trên nền tảng thiết bị di động (eTax Mobile).
Từ ngày triển khai 21/3/2022 đến nay, đã có 140.615 lượt tải và cài đặt, sử dụng ứng dụng eTax Mobile, 69.465 giao dịch qua ngân hàng thương mại với tổng số tiền trên 308 tỷ đồng; có 30 nhà cung cấp nước ngoài lớn (Microsoft, Facebook, Netflix; Samsung; TikTok; eBay,…) đăng ký, kê khai trên Cổng thông tin điện tử và nộp thuế với tổng số thuế khoảng 22,2 triệu USD.
Trên thực tế để triển khai có hiệu quả Luật Quản lý thuế và Thông tư số 100/2021/TT-BTC, đồng thời tạo điều kiện cho các sàn trong việc trong việc khai thuế và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế, ngày 6/9/2022, Bộ Tài chính đã phê duyệt chủ trương xây dựng Cổng dữ liệu thông tin TMĐT để tiếp nhận dữ liệu từ các sàn giao dịch TMĐT.
Bộ Tài chính đã xây dựng thành phần dữ liệu, phương thức kết nối giữa sàn TMĐT và hệ thống của Tổng cục Thuế trong tháng 9/2022. Dự kiến tháng 11/2022, hoàn thành việc xây dựng Cổng dữ liệu thông tin TMĐT, tiến hành triển khai thí điểm với 3 sàn TMĐT và sẽ triển khai chính thức từ tháng 1/2023.
Về công tác phối hợp trao đổi, kết nối thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu, Bộ Tài chính đã ký kết Thỏa thuận phối hợp công tác với Bộ Công thương và Bộ Thông tin và Truyền thông; làm việc với Bộ Công an đề xuất phối hợp thực hiện kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý thuế.
Bộ Tài chính đang hoàn thiện xây dựng dự thảo Thỏa thuận phối hợp công tác giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước để triển khai các quy định về phối hợp giữa 2 cơ quan đã được quy định trong Luật Quản lý Thuế. Làm việc với Bộ Thông tin và Truyền thông để khai thác, truyền nhận, kết nối thông tin doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới, danh sách cá nhân có phát sinh doanh thu từ quảng cáo trên sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số, doanh nghiệp trong nước có hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông và sử dụng tài nguyên kho số.
Bộ Tài chính cũng đẩy mạnh việc rà soát, hoàn thiện xây dựng chính sách pháp luật có liên quan để đảm bảo căn cứ pháp lý thống nhất và đạt hiệu quả cao trong công tác quản lý đối với hoạt động TMĐT.
Cùng với đó, Bộ Tài chính đã tăng cường thanh tra, kiểm tra. Bộ đã phân công nhiệm vụ triển khai công tác kiểm tra đối với người nộp thuế bao gồm: 18 doanh nghiệp trong nước (6 doanh nghiệp là chủ sở hữu sàn TMĐT, 9 doanh nghiệp là trung gian thanh toán, 3 doanh nghiệp là Công ty đối tác nước ngoài tại Việt Nam) và 6 NCCNN không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam.
Kiểm soát, tăng cường trách nhiệm chủ sở hữu sàn thương mại điện tử nộp thay cho người bán
Việc đồng bộ các giải pháp về quản lý thu thuế đối với hàng hóa, dịch vụ xuyên biên giới, số thu từ hoạt động TMĐT thông qua các tổ chức tại Việt Nam khai thay, nộp thay thuế nhà thầu từ năm 2018 đến nay đạt 5.588 tỷ đồng.
Tiền thuế thu được có xu hướng tăng trưởng qua các năm, tốc độ thu bình quân giai đoạn 2018 – 2021 đạt 130%, đặc biệt tăng cao từ năm 2021, số thu năm 2021 đạt 1.591 tỷ đồng, tăng 39% so với năm 2020. Một số nhà cung cấp nước ngoài được khai thuế, nộp thuế thay với số thu lớn đóng góp vào ngân sách nhà nước như: Facebook (2.099 tỷ đồng); Google (2.114,6 tỷ đồng); Microsoft (714 tỷ đồng)…
Về quản lý thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân Việt Nam có thu nhập từ hoạt động kinh doanh TMĐT, cung cấp dịch vụ số, lũy kế hết tháng 8/2022 cơ quan thuế đã thu được từ xử lý vi phạm, chống thất thu khoảng 1.082 tỷ đồng. Trong đó, số thu tăng qua các năm, đặc biệt tăng nhanh từ năm 2021 với 261 tỷ đồng, 8 tháng đầu năm 2022 tăng cao với 520,7 tỷ đồng tăng gấp 2 lần so với số thu năm 2021.
Kết quả ban đầu trong việc kiểm soát chặt chẽ thu nộp thuế từ việc kinh doanh thương mại điện tử ban đầu đáng khích lệ, nhưng theo Bộ Tài chính vẫn còn nhiều khó khăn trong quản lý đầy đủ các nguồn thu, đối tượng nộp thuế. 4 cái khó được Bộ Tài chính liệt kê, đó là: Khó khăn trong việc xác định được căn cứ tính thuế; khó phân biệt rõ loại thu nhập làm cơ sở đánh thuế; khó kiểm soát giao dịch kinh doanh; khó kiểm soát dòng tiền, nhất là khi hệ thống thanh toán theo hình thức COD (trả tiền mặt khi giao hàng) được áp dụng phổ biến hơn các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Thời gian tới, Cơ quan quản lý nhà nước sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế để thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định pháp luật. Đồng thời, hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn TMĐT trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế bằng phương thức điện tử.
Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, hiện đại hóa công tác quản lý thuế; nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin để kết nối, lưu trữ thông tin để hỗ trợ, kết nối với người nộp thuế (NCCNN, Sàn TMĐT…) theo hình thức điện tử trực tiếp tại Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với TMĐT; áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động thương mại điện tử.
Lê Ánh