Đề xuất lao động đóng bảo hiểm 20 năm trở lên ở doanh nghiệp nợ bảo hiểm được hưởng lương hưu

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa có văn bản gửi Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội về việc đề xuất phương án giải quyết chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ tiền BHXH.

BHXH Việt Nam cho hay, thời gian vừa qua, tình trạng một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa hoàn thành nghĩa vụ đóng BHXH theo Luật định (chưa đóng đủ tiền BHXH) dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ BHXH của người lao động.

Ảnh Minh Hoạ

Qua thực tiễn tổ chức thực hiện chính sách cho thấy, do đời sống gặp nhiều khó khăn, người lao động tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng BHXH và tự nguyện đóng nộp BHXH để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

Trước thực tế trên, để giải quyết kịp thời quyền lợi cho người lao động, thân nhân người lao động, đồng thời đảm bảo ổn định tình hình an ninh, trật tự tại địa phương, BHXH Việt Nam đề xuất một số giải pháp.

Về chế độ hưu trí, BHXH Việt Nam đề xuất cho phép giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với NLĐ đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu. 

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu. 

NLĐ đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có tổng thời gian đóng BHXH dưới 20 năm (trong đó thời gian thực đóng BHXH từ đủ 10 năm trở lên) mà NLĐ có nguyện vọng thì được đóng BHXH tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng, thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH ngày 18/2/2016 của Bộ LĐ-TB&XH. 

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác, thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu (không thực hiện hoàn trả số tiền người lao động đã đóng BHXH tự nguyện).

Với chế độ BHXH một lần, BHXH Việt Nam đề xuất giải quyết cho người hưởng theo quy định tại Điểm b, c, d Khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014: Giải quyết hưởng BHXH một lần đối với thời gian thực đóng BHXH. 

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì sẽ giải quyết bổ sung BHXH một lần theo tiết d điểm này.

Người hưởng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014 mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH thì giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này.

Người hưởng theo Nghị quyết số 93/2015/QH13 của Quốc hội chưa đủ 20 năm đóng BHXH được giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm này.

Trong đó, thời gian một năm theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 được xác định tại hồ sơ, và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật của người lao động ghi tại đơn đề nghị có nội dung đã nghỉ việc, hoặc đã dừng đóng BHXH tự nguyện đủ 12 tháng, và trong thời gian 12 tháng kể từ ngày nghỉ việc hoặc dừng đóng BHXH tự nguyện không tiếp tục đóng BHXH.

BHXH Việt Nam cũng đề xuất chưa giải quyết hưởng BHXH một lần đối với trường hợp có thời gian đóng BHXH đủ 20 năm trở lên, trừ trường hợp quy định tại các điểm b, c khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014.

Vì vậy, cơ quan này đề nghị Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nghiên cứu, hướng dẫn về giải quyết hưởng lương hưu hàng tháng đối với trường hợp có tổng thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (trong đó có thời gian thực đóng BHXH dưới 20 năm và còn lại là thời gian chưa đóng tiền BHXH).