Để vượt qua khó khăn, ngành ngân hàng cần đồng bộ các giải pháp tháo gỡ
Sáng ngày 15/7/2023, phát biểu tại Hội nghị sơ kết hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng (HHNH) Nguyễn Quốc Hùng đã bày tỏ sự đồng tình, đánh giá cao những mặt tích cực trong công tác điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đồng thời nhấn mạnh, làm rõ hơn kết quả hoạt động của tổ chức tín dụng (TCTD) trong 6 tháng đầu năm 2023.
NHNN đã kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp
Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký HHNH Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh: “NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt phù hợp với thực trạng nền kinh tế. Trong bối cảnh FED liên tục tăng lãi suất song NHNN đã 4 lần giảm lãi suất điều hành từ 0,5-2%/năm, các giao dịch trên thị trường liên ngân hàng được thông suốt, tỷ giá ổn định góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát”.
Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng (HHNH) Nguyễn Quốc Hùng bày tỏ sự đồng tình, đánh giá cao những mặt tích cực trong công tác điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN)
Cùng với đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, tập trung vốn vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh…, đồng thời chỉ đạo HHNH kêu gọi các TCTD cùng đồng thuận giảm lãi suất huy động, lãi suất cho vay đối với khách hàng, dành 120.000 tỷ đồng đầu tư cho nhà ở xã hội góp phần tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, người dân và lĩnh vực bất động sản...
Ông Nguyễn Quốc Hùng cũng chỉ rõ sự chủ động của NHNN trong phối hợp với các bộ, ngành để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, chú trọng nâng cấp, xây dựng hạ tầng phục vụ hoạt động nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng. TCTD đã có nhiều chính sách, chương trình hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, nghiêm túc thực hiện cam kết giảm lãi suất
Đề cập tới kết quả hoạt động nổi bật của các TCTD, ông Nguyễn Quốc Hùng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN, các TCTD đã ban hành nhiều chính sách, chương trình hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, nhất là các doanh nghiệp có khả năng phục hồi sản xuất, kinh doanh.
“Các TCTD cũng đã nghiêm túc thực hiện cam kết giảm lãi suất huy động, lãi suất cho vay theo lời kêu gọi của HHNH, từ đó lập lại mặt bằng chung lãi suất huy động, giảm lãi suất cho vay mới và dư nợ hiện hữu với mức giảm từ 0,5-3%/năm”, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký HHNH nói.
Phát biểu trước Thủ tướng và hội nghị, ông Nguyễn Quốc Hùng cho biết, năng lực tài chính của các ngân hàng được củng cố; chất lượng quản trị, điều hành được nâng cao; đến nay có 25 ngân hàng đủ điều kiện tăng vốn điều lệ, nâng mức vốn điều lệ thời gian tới lên đến hơn 743.000 tỷ đồng.
Đáng mừng, nhiều ngân hàng chuyển đổi số ở Top đầu đã ghi nhận tỷ lệ hơn 90% giao dịch của khách hàng được thực hiện qua kênh số với tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) ở mức tối ưu, 95% các ngân hàng đã và đang xây dựng, triển khai Chiến lược chuyển đổi số.
Nhiều khó khăn, vướng mắc mà các TCTD đang gặp phải
Bên cạnh các kết quả đạt được, ông Nguyễn Quốc Hùng thẳng thắn chỉ rõ khó khăn, vướng mắc mà các TCTD đang gặp phải.
“Sức hấp thụ vốn nền kinh tế thấp, mặc dù các TCTD đã giảm lãi suất cho vay song tốc độ tăng trưởng tín dụng chỉ đạt trên 4%, cùng với khó khăn từ thị trường vốn và thị trường bất động sản dẫn đến chất lượng tài sản ngân hàng suy giảm, nợ xấu tăng cao, một số công ty tài chính nợ xấu tăng đột biến”, ông Hùng bày tỏ lo ngại.
Trong khi đó, việc xử lý tài sản bảo đảm, thu hồi nợ gặp nhiều vướng mắc, nhiều khách hàng bất hợp tác, cá biệt có hiện tượng lập nhóm bùng nợ tràn lan trên mạng xã hội kêu gọi không trả nợ, nhất là nhóm khách hàng vay tiêu dùng.
Đáng nói hơn, ngân hàng đang trở thành đối tượng của tội phạm công nghệ với tần suất, quy mô và mức độ ngày càng tinh vi hơn. Cùng lúc, nhiều ngân hàng đang phải đối mặt với “rủi ro danh tiếng” sau những lùm xùm quanh thị trường trái phiếu, bảo hiểm…
Đứng ở vai trò của Hiệp hội Ngân hàng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng cho biết, Hiệp hội luôn đồng hành chia sẻ kêu gọi các ngân hàng hội viên thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN, nghiêm túc giảm các mức lãi suất huy động và cho vay đã cam kết. Hiệp hội thể hiện trách nhiệm cao trong việc tham gia xây dựng, phản ảnh, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách. Các ý kiến đóng góp được các cơ quan quản lý quan tâm, nhiều ý kiến đã được tiếp thu. Đặc biệt chú trọng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tại các bản án/quyết định chưa phù hợp với quy định pháp luật, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hội viên.
Ảnh minh họa
Cần đồng bộ giải pháp
“Hiện nay, các doanh nghiệp hết sức khó khăn, gần như các nguồn lực dự trữ không còn, thị trường vốn, bất động sản trầm lắng…. Mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, NHNN có nhiều giải pháp quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân song sức hấp thụ vốn của nền kinh tế vẫn còn thấp”, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
Để có thể vượt qua giai đoạn hết sức khó khăn này, ông Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, cần có sự đồng bộ trong các giải pháp. Theo đó, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng đã nêu một số kiến nghị và đề xuất cụ thể tới các cơ quan có thẩm quyền.
Đối với Chính phủ: Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành đánh giá đúng thực trạng khó khăn của nền kinh tế, trên cơ sở đó trình Quốc hội ban hành Nghị quyết tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân (như thời điểm dịch COVID-19) đối với những chính sách vượt thẩm quyền của Chính phủ.
Cùng đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh đầu tư công, tháo gỡ về thủ tục pháp lý đối với những dự án dở dang, nhà ở xã hội; triển khai Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, nâng cao vai trò quỹ bảo lãnh doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các địa phương, rà soát đánh giá hiệu quả quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, trên cơ sở đó bổ sung vốn cho quỹ này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chưa đáp ứng được điều kiện vay vốn tại TCTD được vay vốn khởi nghiệp hoặc khôi phục sản xuất kinh doanh.
Ông Nguyễn Quốc Hùng cũng đồng thời đề nghị giảm thuế VAT cho các ngân hàng thương mại như các doanh nghiệp khác để có điều kiện giảm sâu lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp; đồng thời cho phép các NHTM Nhà nước được tăng vốn điều lệ từ nguồn lợi nhuận để lại sau trích lập các quỹ giai đoạn 2022-2023.
Đối với các bộ, ngành: Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký đề nghị với Bộ Công an trong việc phối hợp chặt chẽ với NHNN, Bộ Thông tin và Truyền thông, các bộ, ngành khác tăng cường xử lý tội phạm mạng hiện nay, đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán.
Đề nghị Bộ Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án nghiên cứu xem xét trả vật chứng hợp pháp trong các vụ án hình sự để các ngân hàng xử lý phát mại, đấu giá kịp thời nhằm hạn chế tổn thất trong quá trình thu giữ.
Đề nghị Tòa án Nhân dân tối cao chỉ đạo tòa án các cấp thống nhất hình thức xử lý tranh chấp liên quan đến chủ tài sản bảo đảm tạo tranh chấp giả tạo nhằm kéo dài thời gian xử lý tài sản bảo đảm của các TCTD
Bộ Tài chính phối hợp bộ, ngành liên quan xây dựng khuôn khổ pháp lý để chứng khoán hóa các khoản nợ, ban hành hướng dẫn về định giá khoản nợ xấu theo quy định của Luật Giá, hình thành thị trường mua bán nợ. Đồng thời nghiên cứu chính sách phù hợp để thị trường trái phiếu phát triển lành mạnh, tạo niềm tin với nhà đầu tư và hạn chế tình trạng thao túng thị trường chứng khoán.
Tổng cục thi hành án dân sự rà soát những bản án thi hành còn tồn đọng, liên quan đến xử lý tài sản bảo đảm thu hồi nợ xấu.
Đối với Ngân hàng Nhà nước: Tại cuộc họp sơ kết 6 tháng đầu năm 2023 của Hiệp hội Ngân hàng tổ chức vào ngày 13/7/2023, trên cơ sở ý kiên hội viên HHNH đã tổng hợp 6 kiến nghi đến thống đốc NHNN liên quan đến cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cũng như các TCTD, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét giải quyết.
Đối với các TCTD: Ông Nguyễn Quốc Hùng cho rằng cần tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN và kêu gọi của HHNH để nỗ lực tiết giảm chi phí, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân bằng những việc làm thiết thực, giảm lãi suất dư nợ hiện hữu, các khoản cho vay mới theo nội dung cam kết tại cuộc họp ngày 13/7.