Bộ trưởng Hồ Đức Phớc kiểm tra giải ngân vốn đầu tư công

Dự buổi làm việc có đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Kế hoạch và Đầu tư; đại diện lãnh đạo một số Vụ, Cục chức năng thuộc Bộ Tài chính.

Về phía địa phương, dự cuộc làm việc có ông Nguyễn Tấn Tuân – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa; ông Trần Hữu Thế – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên; đại diện lãnh đạo tỉnh Nghệ An và Sóc Trăng tại điểm cầu 2 địa phương.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phát biểu tại buổi làm việc

“Thúc” giải ngân để dẫn dắt thúc đẩy tăng trưởng

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các tổ công tác thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục kiểm tra các địa phương có giải ngân chậm dưới 50%. Theo Bộ trưởng, giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm, bởi nếu không đẩy nhanh giải ngân vốn sẽ hạn chế tăng trưởng, không thể hiện được vai trò như dòng vốn mồi dẫn dắt nền kinh tế.

Bộ trưởng lưu ý các địa phương cần báo cáo rõ tình hình giải ngân, nêu các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện và từ đó đề ra các giải pháp trong thời gian tới.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, về kế hoạch vốn giao năm 2022, Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022 cho 4 địa phương với tổng số vốn là 23.294,996 tỷ đồng, trong đó: Nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương là 13.469,470 tỷ đồng. Nguồn vốn ngân sách trung ương là 7.886,648 tỷ đồng (trong đó: nguồn vốn trong nước là 6.847,786  tỷ đồng. Nguồn vốn nước ngoài ODA là 1.038,862 tỷ đồng). Vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia (CT MTQG) là 1.938,878 tỷ đồng.

Tổng số vốn đã phân bổ chi tiết của 4 địa phương là 22.940,803 tỷ đồng, cụ thể:

Đối với vốn ngân sách địa phương, tỉnh Phú Yên giao cao hơn số vốn kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 1.634,645 tỷ đồng (bằng 157% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). 2 tỉnh Nghệ An, Sóc Trăng giao bằng 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tỉnh Khánh Hòa giao thấp hơn vốn kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 47,821 tỷ đồng.

Toàn cảnh buổi làm việc

Đối với nguồn vốn ngân sách trung ương: Vốn trong nước, cả 4 địa phương đã phân bổ 100% vốn kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đối với vốn ODA  tỉnh Khánh Hòa giao thấp hơn kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 2,139 tỷ đồng (tỉnh đang đề nghị giảm kế hoạch). Đối với vốn CTMTQG 1.938,878 tỷ đồng: cả 4 địa phương đều chưa phân bổ chi tiết.

Vẫn còn địa phương giải ngân thấp hơn mức bình quân chung

Bộ Tài chính đã có công văn số 8284/BTC-ĐT ngày 22/8/2022 về tình hình thanh toán vốn đầu tư nguồn NSNN lũy kế 7 tháng, ước thực hiện 8 tháng kế hoạch năm 2022, theo đó lũy kế thanh toán từ đầu năm đến 30/7/2022 của các địa phương là 7.239,530 tỷ đồng, đạt 31,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (23.294,996 tỷ đồng) và đạt 31,6% kế hoạch địa phương triển khai (22.940,803 tỷ đồng).

Thực tế, 4 địa phương triển khai thực hiện 7 tháng đầu năm, ước 8 tháng cụ thể như sau: Nghệ An đạt 32,8%, ước 8 tháng đạt 50,6%. Khánh Hòa đạt 31,4%, ước 8 tháng đạt 40,1%. Sóc Trăng đạt 30,9%, ước 8 tháng đạt 40,2%. Phú Yên đạt 26,3%, ước 8 tháng đạt 28,6%.

Sau 2 đợt kiểm tra cho thấy các địa phương đã có chuyển biến về công tác giải ngân. Tuy nhiên, tỉnh Phú Yên giải ngân vốn đầu tư công còn thấp hơn bình quân chung cả nước (7 tháng là 29,93%, ước 8 tháng là 36,2%) chưa đạt yêu cầu đặt ra.

Kiểm tra chi tiết giải ngân các dự án trong 7 tháng đầu năm (đến 31/7/2022) cho thấy các địa phương đều còn tình trạng các dự án chưa giải ngân hoặc số giải ngân thấp so với kế hoạch vốn năm được giao (dưới mức bình quân chung cả nước 30% kế hoạch). Cụ thể: tỉnh Khánh Hòa 18 dự án, Phú Yên 26 dự án, tỉnh Nghệ An 55 dự án, tỉnh Sóc Trăng 26 dự án.

Qua báo cáo của 4 địa phương cho thấy, nguyên nhân giải ngân chậm chủ yếu là do vướng về thể chế, chính sách, như: lĩnh vực đất đai, công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn; vướng mắc về chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa còn bất cập; về quy định đầu tư xây dựng đường quốc lộ và dự án liên vùng…

Đoàn công tác thị sát tại công trình sử dụng vốn đầu tư công

Đối với việc triển khai các dự án, thời gian qua, giá của các loại vật liệu xây dựng tăng đột biến đặc biệt là giá xăng dầu, sắt, thép, đất, cát… tăng mạnh, dẫn đến dự toán vượt so với tổng mức đầu tư được duyệt. Nhiều dự án phải thực hiện điều chỉnh theo hướng tăng tổng mức đầu tư hoặc thay đổi giải pháp thiết kế hoặc giảm quy mô đầu tư để đảm bảo nguồn lực triển khai. Một số gói thầu áp dụng hình thức hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo đơn giá cố định nên không thể điều chỉnh, các nhà thầu sẽ giãn tiến độ hoặc thi công cầm chừng, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.

Hơn nữa, năm 2022 là năm bắt đầu khởi công mới nhiều dự án, những tháng đầu năm hoàn tất thủ tục đầu tư, nên tiến độ giải ngân vốn của những dự án khởi công mới chỉ được đẩy mạnh vào những tháng cuối năm.

Dù còn nhiều khó khăn, nhưng các địa phương đều phấn đấu ước giải ngân cả năm (đến 31/01/2023) đạt 100% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao.

Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công góp phần thúc đẩy tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Năm 2022-2023, Quốc hội và Chính phủ đã đưa ra gói kích cầu 340 nghìn tỷ đồng, trong đó tập trung cho an sinh xã hội, chuyển đổi số, giải quyết việc làm, hỗ trợ người thuê nhà, hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp và đầu tư cơ sở hạ tầng, các công trình giao thông trọng yếu…

Bộ trưởng bày tỏ lo lắng với số vốn hơn 500 nghìn tỷ đồng, với tốc độ giải ngân như hiện nay thì khó về đích.

“Giải ngân nhanh hay chậm cốt ở lãnh đạo tỉnh, đặc biệt là chủ đầu tư, ban quản lý dự án. Chúng ta phải suy nghĩ, sáng tạo, bám sát hiện trường, đôn đốc thi công, hoàn thành các thủ tục, mới giải ngân được”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Bộ trưởng đặc biệt lưu ý các địa phương cần đi trước một bước trong công tác giải phóng mặt bằng, bởi đây chính là nguyên nhân khiến giải ngân chậm. Bộ trưởng đề nghị sau cuộc họp này, các địa phương sớm có báo cáo về Bộ Tài chính, trong đó cần kiến nghị các giải pháp cụ thể để trình các cấp có thẩm quyền tháo gỡ kịp thời.

“Vướng mắc phải từ thực tiễn, từ cơ sở, nên cần có các kiến nghị cụ thể từ cơ sở, từ đó mới có biện pháp tháo gỡ với tinh thần linh hoạt, kịp thời. Mong các đồng chí lãnh đạo tỉnh hết sức quan tâm đến tháo gỡ khó khăn về mặt thủ tục. Các địa phương cần chuẩn bị kỹ lưỡng các dự án, trên cơ sở đó mới đẩy nhanh giải ngân vốn, nếu không thì vốn cứ chờ công trình”, người đứng đầu ngành Tài chính và là Tổ trưởng Tổ công tác số 6 của Chính phủ chỉ ra./.

Gia Hân