Bàn giải pháp triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền với một số hoạt động kinh doanh

Tỷ lệ HDĐT khởi tạo từ máy tính tiền còn thấp

Báo cáo tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh cho biết, triển khai Luật Quản lý thuế 2019, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC, từ ngày 01/07/2022 hóa đơn điện tử (HĐĐT) đã được triển khai trên toàn quốc đối với các doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Theo đó 100% các doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ hàng tiêu dùng; ăn uống; nhà hàng; khách sạn; bán lẻ thuốc tân dược; dịch vụ vui chơi, giải trí và các dịch vụ khác) đã sử dụng HĐĐT.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại cuộc họp

Tuy nhiên, các hình thức HĐĐT thông thường như hoá đơn có mã, hoá đơn không mã đã triển khai trong thời gian qua chưa đáp ứng tốt cho một số hoạt động đặc thù, có thời gian hoạt động thường xuyên, liên tục, giá trị từng hoá đơn không nhiều nhưng số lượng hoá đơn rất lớn như hoạt động kinh doanh ăn uống, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vui chơi giải trí, siêu thị, ngành vàng. Để đáp ứng tốt hơn việc sử dụng HĐĐT của những ngành nghề đặc thù này, ngành Thuế đã xây dựng giải pháp và chính thức vận hành hệ thống HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền từ ngày 15/12/2022.

Tính đến ngày 31/01/2023, số lượng hóa đơn điện tử cơ quan thuế đã tiếp nhận và xử lý là 2,838 tỷ hóa đơn điện tử (trong đó 753,46 triệu hóa đơn điện tử có mã và 2,085 tỷ hóa đơn điện tử không mã). Sau hơn 01 tháng triển khai, đã có 62/63 Cục Thuế báo cáo kế hoạch triển khai giai đoạn 1 (đến hết tháng 3/2023), với tổng số NNT sẽ triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền là 3.943 cơ sở kinh doanh. Trong số 62 Cục Thuế đã đăng ký triển khai giai đoạn 1 thì đã có 25 Cục Thuế chính thức phát sinh tiếp nhận đăng ký sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền.

Trong số 3.943 cơ sở kinh doanh đã đưa vào kế hoạch triển khai giai đoạn 1, đã có 805 cơ sở kinh doanh đã chính thức đăng ký và được chấp nhận đăng ký sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền trên hệ thống của cơ quan thuế. Tổng số HĐĐT đang sử dụng của 3.943 cơ sở kinh doanh là 85.387.372 hóa đơn điện tử, trong đó có 544 HĐĐT là từ máy tính tiền đã được gửi đến hệ thống của cơ quan thuế. Tuy nhiên, 805 cơ sở kinh doanh đã đăng ký sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền nhưng vẫn đồng thời sử dụng các hình thức hóa đơn điện tử khác nên việc xuất HĐĐT từ máy tính tiền còn chưa nhiều.

“Số liệu này là quá thấp so với yêu cầu cần phải chuyển đổi hình thức HĐĐT thông thường sang hình thức HĐĐT từ máy tính tiền.”- Đại diện Lãnh đạo Tổng cục Thuế đánh giá.

Lý do của việc cơ sở kinh doanh sử dụng toàn bộ HĐĐT từ máy tính tiền còn thấp được đưa ra là do quy định hiện hành vẫn cho phép 1 cơ sở kinh doanh đồng thời được sử dụng nhiều hình thức HĐĐT. Do các cơ sở kinh doanh cần có thời gian để nâng cấp, chuyển đổi phần mềm ứng dụng của các máy tính tiền tại từng điểm bán hàng để đồng nhất việc xuất hóa đơn từ máy tính tiền trên toàn hệ thống, đặc biệt là mô hình chuỗi, siêu thị.

Cần sự đồng thuận, vào cuộc của cả hệ thống chính trị

Để tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân doanh nghiệp, hộ kinh doanh, đồng thời tăng cường các biện pháp để quản lý doanh thu trong lĩnh vực bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng, trọng tâm là nhà hàng, khách sạn, siêu thị, kinh doanh vàng bạc, ngoài các giải pháp cụ thể, đại diện Lãnh đạo Tổng cục Thuế cho rằng cần phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tạo sự đồng thuận trong việc triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền tạo thói quen tiêu dùng văn minh bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài chính trong công tác quản lý thuế

Phát biểu tại cuộc họp, nhiều ý kiến đại diện các đơn vị ủng hộ và hoan nghênh nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trong công tác quản lý thuế, chống thất thu thuế trong đó có hoạt động thương mại điện tử trong thời gian qua. Đặc biệt, các đơn vị đánh giá cao việc triển khai các giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế.

Ông Lê Anh Dũng, Vụ Phó Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp tích cực với Bộ Tài chính chỉ đạo, đôn đốc tham gia cung cấp tài khoản của người nộp thuế, xây dựng cơ sở dữ liệu người nộp thuế có tài khoản ngân hàng. Về mặt chủ trương, Ngân hàng Nhà nước ủng hộ chiến lược ngành thuế hướng tới là sử dụng công nghệ, số hoá nền tài chính.

Đại diện Bộ Công thương cho rằng, triển khai các giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh là vấn đề tương đối mới, phức tạp. Bộ Công thương hoan nghênh nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trong việc số hoá công tác quản lý thuế với hoạt động thương mại điện tử. Vì khâu hoá đơn là khâu cuối giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, nếu quản lý tốt được khâu này thì sẽ góp phần giải quyết được nhiều vấn đề về chống hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại.

Về phía TP Hà Nội, ông Mai Sơn, Cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội cho biết, Tổng cục Thuế, UBND TP đã chỉ đạo cơ quan thuế TP sát sao trong công tác hiện đại hoá, quản lý thuế. Cục Thuế TP Hà Nội là một trong 6 đơn vị hoàn thành sớm việc triển khai HĐĐT được Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế giao. Thành phố cũng đã cấp kinh phí thực hiện chương trình Hoá đơn may mắn. Cục Thuế TP là một trong 25 địa phương đăng ký sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền. Hiện nay, Cục Thuế TP đang triển khai sơ đồ hóa các hộ kinh doanh trên địa bàn. Giai đoạn tới sẽ đưa lên mạng công nghệ thông tin với mục tiêu có thể tra cứu được, từ đó giúp minh bạch trong quản lý thuế, và giúp người dân, cơ quan quản lý có thể giám sát được.

Theo Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc, trong thời gian qua, Bộ Công an đã phối hợp có hiệu quả với Bộ Tài chính trong việc xác định các nhiệm vụ, phân công lộ trình thực hiện trong đó có việc kết nối, xác thực dữ liệu thuế để phục vụ tốt hơn cho sự phát triển kinh tế xã hội.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh báo cáo tại cuộc họp

Chia sẻ với những khó khăn, thách thức của Bộ Tài chính, ngành Thuế trong công tác quản lý thuế, đặc biệt là quản lý thuế với hoạt động thương mại điện tử, đại diện Bộ Công an cho rằng, Bộ Tài chính đã rất nỗ lực, xây dựng Luật Quản lý thuế và các Nghị định liên quan. Các giải pháp về HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh cung cấp hàng hoá, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng là vô cùng gian nan và là xu thế thế giới chứ không chỉ riêng Việt Nam. Tuy Luật Quản lý thuế đã quy định song việc triển khai các giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh hiện nay mới chỉ dừng lại ở động viên, khuyến khích chứ chưa bắt buộc. Do vậy, để triển khai hiệu quả hơn trong thời gian tới, cần đảm bảo tính pháp lý về vấn đề này trong các văn bản.

Đồng thời, về công cụ cho cơ quan nhà nước thực hiện, cần ban hành tiêu chuẩn lưu hành của các máy tính tiền đảm bảo tính khả thi và bảo mật... Cơ quan thuế cũng cần đảm bảo mỗi người dân có một mã số thuế đúng, kịp thời, quản lý và sẵn sàng kết nối, chia sẻ được. Trước mắt, phía Bộ Công an đề xuất chia làm 3 nhóm dữ liệu, trong đó, nhóm dữ liệu hàng ngày phát sinh sẽ đưa vào kết nối luôn; nhóm dữ liệu đã yên tâm, sạch, có thể đưa vào kho dữ liệu chung; nhóm cần xác minh lại dữ liệu, cần đưa ra lộ trình để xác thực.

“Nếu làm được điều này, chúng ta sẽ có một kho dữ liệu lớn về thuế, từ đó sẽ xây dựng được các giải pháp quản lý để chống thất thu thuế tối đa. Bộ Công an sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế xây dựng lộ trình tuyên truyền tập trung và tăng cường đấu tranh, phòng ngừa, xử lý vi phạm trong quản lý thuế trong phạm vi được phân công.”- Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc ghi nhận và tiếp thu toàn bộ các ý kiến phát biểu của đại diện các đơn vị tại cuộc họp và cho biết ngay sau cuộc họp này, trên cơ sở các ý kiến tham gia, các đơn vị của Bộ Tài chính sẽ có cuộc họp bàn chi tiết về giải pháp thực hiện và tiếp tục lấy ý kiến các đơn vị liên quan.

Chia sẻ thêm tại cuộc họp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, thực hiện chiến lược phát triển ngành Thuế, trong những năm qua, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế đã triển khai thực hiện các ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý thuế. Công tác chống thất thu thuế trong các lĩnh vực, đặc biệt là thuế, hải quan thời gian qua đã được thực hiện tốt. Đặc biệt, công tác chống chuyển giá của doanh nghiệp nước ngoài đã được thực hiện khá thành công, đảm bảo sự công bằng trong kinh doanh. Trong những năm qua, cơ quan thuế đã đổi mới hoàn toàn về thu thuế thương mại điện tử, một loạt các chuỗi giải pháp đột phá đã được thực hiện từ HĐĐT đến sàn thương mại điện tử, và hiện đang xây dựng Cổng Thông tin điện tử về thu thuế bất động sản. Trước mắt, Bộ Tài chính sẽ lựa chọn 3 đơn vị (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hà Nội) để phấn đấu 100% HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với một số hoạt động kinh doanh dịch vụ cung cấp hàng hoá, dịch vụ, trọng tâm là nhà hàng, khách sạn, siêu thị, cửa hàng kinh doanh vàng bạc,...

Toàn cảnh cuộc họp

Đồng tình với quan điểm của Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, cần nghiên cứu để đảm bảo tính pháp lý trong triển khai các giải pháp HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, tiến tới quy định bắt buộc triển khai lắp máy tính tiền kết nối dữ liệu HĐĐT. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền các quy định về Luật Quản lý thuế trong đó có quy định đã bán hàng là phải xuất hóa đơn, đã lắp máy tính tiền là phải kết nối, nếu không sẽ bị xử phạt.

Bộ Tài chính cũng sẽ có thông báo kế hoạch triển khai cụ thể, có chương trình hành động và mở Hội nghị triển khai trên toàn quốc; Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng sẽ có Thư gửi Bí thư, Chủ tịch UBND các tỉnh, TP để đề nghị quan tâm chỉ đạo địa bàn phối hợp với cơ quan thuế trong triển khai thực hiện triển khai HĐĐT nói chung và triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nói riêng...

Về chương trình Hóa đơn may mắn, Bộ trưởng cho rằng thời gian qua đã được thực hiện khá tốt, song với mong muốn chương trình được lan tỏa rộng rãi hơn trong thời gian tới, Bộ trưởng sẽ giao cho các đơn vị liên quan thuộc Bộ nghiên cứu, tham mưu Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định về Hóa đơn may mắn trong đó quy định rõ về mức thưởng, nguồn kinh phí để thực hiện bài bản hơn...

HP