Tăng kiểm toán lĩnh vực then chốt 30 - 40%

Đây cũng là nội dung được bàn luận sâu tại Hội nghị tổng kết chương trình hợp tác giữa Kiểm toán nhà nước (KTNN) và Quỹ Kiểm toán và Trách nhiệm giải trình Canada (CAAF) giai đoạn 2018-2025, vừa diễn ra vào ngày 7/3 tại Trụ sở Kiểm toán nhà nước (Hà Nội). Hai bên cùng nhau nhìn lại chặng đường đã qua, chia sẻ những kinh nghiệm quý báu và cùng thảo luận những giải pháp thiết thực để nâng cao hơn nữa chất lượng kiểm toán hoạt động (KTHĐ) tại Việt Nam.

Tham dự Hội nghị, phía KTNN có Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ, Trưởng Nhóm chiến lược về KTHĐ; Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (HTQT) Nguyễn Bá Dũng; Phó Vụ trưởng Vụ HTQT Nguyễn Việt Hùng; Đại diện Vụ Tổng hợp; KTNN chuyên ngành IV; Vụ Tổ chức cán bộ; Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán cùng các thành viên trong Nhóm chiến lược về KTHĐ.Về phía Canada có bà Stéphanie Cyr - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Canada tại Việt Nam; bà Caroline Jorgensen - Phó Chủ tịch CAAF cùng các thành viên của CAAF.

Khẳng định về giá trị to lớn từ sự hợp tác, ông Doãn Anh Thơ - Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, KTNN Việt Nam và CAAF không chỉ dừng lại ở việc thực hiện những chương trình đào tạo, hội thảo hay chuyến công tác mà đã và đang tạo ra những thay đổi mang tính nền tảng trong tư duy và phương pháp kiểm toán của KTNN. Từ sự đồng hành của CAAF, KTNN thực hiện trung bình từ 10 đến 20 cuộc KTHĐ mỗi năm, với quy mô và phạm vi ngày càng mở rộng. Từng con số ấy không chỉ phản ánh sự trưởng thành của KTNN trong lĩnh vực KTHĐ, mà còn khẳng định tính hiệu quả và giá trị lâu dài của sự hợp tác quốc tế.Sự minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình trở thành những yêu cầu cấp thiết trong quản lý tài chính công.

Trước đây, KTHĐ là một lĩnh vực còn mới mẻ đối với KTNN, phần lớn chỉ lồng ghép trong kiểm toán báo cáo tài chính và kiểm toán tuân thủ. Tiềm năng của loại hình kiểm toán này chưa được khai thác đầy đủ để phục vụ công tác quản lý và điều hành kinh tế - xã hội.Theo đó, KTNN đã xác định KTHĐ là một trong những định hướng quan trọng trong chiến lược phát triển, với mong muốn mang lại những giá trị thiết thực hơn cho xã hội, cho người dân và cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Phó Vụ trưởng Vụ HTQT Nguyễn Việt Hùng cho biết, CAAF là một trong những đối tác truyền thống, gắn bó và hỗ trợ KTNN tăng cường năng lực trong lĩnh vực KTHĐ (KTHĐ), từ năm 2008. KTNN đã xây dựng được bộ tài liệu đào tạo cơ bản về KTHĐ, phát triển đội ngũ giảng viên, ban hành Chuẩn mực và Quy trình KTHĐ, đồng thời nâng cao năng lực tổ chức và thực hiện loại hình kiểm toán này.

Trong giai đoạn 2018-2025, CAAF đã hỗ trợ KTNN tổ chức 31 sự kiện đào tạo, hội thảo; thành lập Nhóm xây dựng tài liệu đào tạo về KTHĐ của KTNN nhằm nghiên cứu, biên soạn 06 bộ tài liệu đào tạo về KTHĐ dựa trên kinh nghiệm của Canada; Lựa chọn 17 giảng viên kiêm nhiệm để giảng dạy các bộ tài liệu; Tiếp tục cử 06 công chức tham gia đào tạo 9 tháng tại Canada, nâng tổng số lên 19 người; Nâng cao năng lực kiểm toán các chủ đề ưu tiên, liên quan đến các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc...

Theo Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, KTNN đặt trọng tâm vào việc tăng cường KTHĐ, kiểm toán chuyên đề, kiểm toán công nghệ thông tin và kiểm toán môi trường, hướng tới tỷ lệ từ 30% đến 40% tổng số cuộc kiểm toán hàng năm. Đây là những lĩnh vực then chốt, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công và thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

Khẳng định tầm quan trọng của sự hợp tác quốc tế trong thực hiện những mục tiêu này, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự đồng hành của Chính phủ Canada, CAAF, cũng như sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế và đối tác trong nước.

Bà Stéphanie Cyr, Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Canada tại Việt Nam đánh giá, trong suốt 7 năm qua, các chương trình hợp tác giữa hai cơ quan đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận. Điều đó góp phần củng cố công tác quản trị tốt, giúp phát triển, thực thi những chính sách để đem lại những kết quả cụ thể, nâng cao hiệu quả của các dịch vụ tài chính công, qua đó phụng sự công chúng ngày càng hiệu quả hơn.

Phó Chủ tịch CAAF Caroline Jorgensen cũng đã đưa ra nhiều kiến nghị giúp đẩy mạnh các chương trình hợp tác giữa KTNN và CAAF giai đoạn 2018-2025; giúp KTNN hoàn thành mục tiêu phấn đấu giai đoạn 2026-2030 tăng cường KTHĐ, kiểm toán chuyên đề, kiểm toán công nghệ thông tin, kiểm toán môi trường đạt tỷ lệ khoảng 30% đến 40% số lượng các cuộc kiểm toán hằng năm theo Chiến lược phát triển KTNN 2021-2030.

Giai đoạn gần nhất, từ tháng 4/2025 - tháng 12/2027, CAAF sẽ phối hợp với KTNN thực hiện Chương trình “Quản trị nhà nước, Trách nhiệm giải trình và minh bạch vì dịch vụ công toàn diện” (GATIPS). Đây là một dự án được thực hiện tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, gồm các quốc gia Lào, Thái Lan, Việt Nam, Fiji, Tuvalu, Vanuatu, Maldives, Nepal, Sri Lanka.Ưu tiên của Chương trình là kiểm toán vì lợi ích của người dân, đặc biệt, chú trọng cải thiện sự bình đẳng và chất lượng cuộc sống của phụ nữ, trẻ em, thanh niên, người khuyết tật và các nhóm dễ bị tổn thương khác, phù hợp với SDGs; nâng cao hiệu quả KTHĐ, từ đó tăng cường trách nhiệm giải trình và tính minh bạch trong các dịch vụ công dành cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương; chủ đề kiểm toán sẽ bao gồm bình đẳng giới, quyền con người, môi trường và tác động của biến đổi khí hậu.

Tại Việt Nam, Chương trình tập trung vào mục tiêu tăng cường hợp tác với lãnh đạo để tối đa hóa kết quả từ quan hệ đối tác 2008-2025; tận dụng các khoản đầu tư từ Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Canada vào 17 học viên đã trải qua 9 tháng đào tạo về lập kế hoạch, thực hiện và báo cáo KTHĐ, cũng như phát triển kỹ năng lãnh đạo và đào tạo; hợp tác với KTNN Việt Nam để xây dựng chuyên môn về KTHĐ và đào tạo, đồng thời hỗ trợ KTNN trong việc tái cấu trúc mô hình triển khai KTHĐ; các hoạt động cấp khu vực, như kiểm toán hợp tác hoặc đào tạo.

Những kết quả tích cực trong giai đoạn vừa qua là tiền đề quan trọng và cơ sở vững chắc để KTNN tiếp tục phát triển chuyên sâu hơn loại hình KTHĐ theo đúng tinh thần của Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030. KTNN cũng sẽ dành ưu tiên cao nhất trong quá trình hợp tác với CAAF để thực hiện các mục tiêu trong Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030 về phát triển KTHĐ.