Đơn giản hóa quy trình về vay ODA, vốn ưu đãi

Tại dự thảo, Bộ Tài chính đã đề xuất quy định nhằm cắt giảm, đơn giản hóa quy trình, thủ tục đàm phán, ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận về vay ODA, vay ưu đãi.

Cụ thể, đối với điều ước quốc tế, Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian qua, Chủ tịch nước và Chính phủ đã có chỉ đạo nghiên cứu rút ngắn, đơn giản hóa quy định về thủ tục đối với điều ước quốc tế về vay nợ để đẩy nhanh tiến độ công tác huy động, sử dụng vốn vay, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Trên cơ sở sửa đổi của Luật Điều ước quốc tế và Luật Quản lý nợ công, dự thảo Nghị định đã đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa quy trình xin ý kiến (giảm từ 2 bước xin ý kiến các cơ quan và ý kiến kiểm tra, thẩm định của Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp xuống còn 01 bước xin ý kiến chung các cơ quan gồm Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp ở khâu ký kết); không phải xin ý kiến Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp ở khâu trình phê chuẩn điều ước quốc tế nếu không có nội dung thay đổi so với thời điểm ký; đơn giản hóa hồ sơ xin trình ký điều ước quốc tế (tích hợp nội dung tại các báo cáo đánh giá tác động vào Tờ trình Chính phủ); Bộ Tài chính chủ động thông báo cho nhà tài trợ về người được cấp có thẩm quyền ủy quyền đàm phán (không phải thông qua Bộ Ngoại giao).

Dự thảo Nghị định tích hợp bước trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kết quả thẩm định vay lại (đối với dự án vay lại) vào bước trình Thủ tướng Chính phủ để báo cáo Chủ tịch nước phê duyệt đàm phán (đối với điều ước quốc tế cụ thể về vốn vay ODA, vay ưu đãi); trình Thủ tướng Chính phủ quyết định ký (đối với thỏa thuận vay nhân danh Chính phủ).

Dự thảo Nghị định cũng đề xuất quy định các trường hợp đặc thù có thể áp dụng đồng thời trình đàm phán và ký hoặc đồng thời trình ký và phê chuẩn; trường hợp Chủ tịch nước ủy quyền cho Thủ tướng Chính phủ quyết định đàm phán, ký, sửa đổi bổ sung trong trường hợp đáp ứng yêu cầu khẩn cấp, phục vụ các đoàn cấp cao.

Quy định này giúp xử lý linh hoạt, tạo sự chủ động, rút ngắn thời gian đàm phán, ký kết, kịp thời huy động vốn để triển khai thực hiện dự án, phù hợp với tính chất của các thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài là để thực hiện nhiệm vụ thường xuyên, điều hành của Chính phủ trong công tác huy động vốn theo những kế hoạch tài chính – ngân sách đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Đối với Thỏa thuận vay nhân danh Chính phủ, không phải là điều ước quốc tế

Ở khâu đàm phán, ký kết, dự thảo Nghị định đề xuất quy định cắt giảm thủ tục trình Thủ tướng Chính phủ chủ trương đàm phán thỏa thuận vay. Theo đó, Bộ Tài chính chủ động phối hợp với các cơ quan đàm phán với bên cho vay nước ngoài; trên cơ sở kết quả đàm phán, báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định ký thỏa thuận vay.

Ở khâu sửa đổi, bổ sung, gia hạn: Chỉ đối với các trường hợp sửa đổi, bổ sung, gia hạn làm tăng nghĩa vụ nợ nước ngoài của Chính phủ, Bộ Tài chính mới báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định. Trường hợp việc sửa đổi, bổ sung, gia hạn không làm tăng nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của Chính phủ, Bộ Tài chính quyết định việc sửa đổi, bổ sung, gia hạn mà không phải lấy ý kiến các cơ quan.

Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục quản lý tài chính vốn ODA, vay ưu đãi

Đơn giản hóa thủ tục tài khoản vốn đối ứng, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định của Nghị định số 242/2025/NĐ-CP, Chủ dự án mở tài khoản tại Kho bạc nhà nước để thực hiện kiểm soát, thanh toán đối với vốn đối ứng (vốn trong nước) của dự án hoặc ngân hàng do Bộ Tài chính lựa chọn (trong trường hợp doanh nghiệp vay lại toàn bộ).

Dự thảo Nghị định đề xuất sửa đổi theo hướng Chủ dự án của chương trình, dự án do Bộ ngành, địa phương, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước được giao vốn đầu tư công thực hiện (được cấp phát một phần hoặc toàn bộ vốn vay) mở tài khoản vốn đối ứng tại Kho bạc nhà nước; đối với dự án do doanh nghiệp nhà nước thực hiện và vay lại toàn bộ, doanh nghiệp nhà nước tự quyết định mở tài khoản vốn đối ứng tại ngân hàng thương mại do doanh nghiệp nhà nước lựa chọn. Theo đó, bỏ quy định Bộ Tài chính lựa chọn ngân hàng mở tài khoản vốn đối ứng cho doanh nghiệp

Đơn giản hóa thủ tục lập kế hoạch tài chính vốn ODA không hoàn lại

Nghị định số 242/2025/NĐ-CP (khoản 1 Điều 88) quy định chủ dự án lập kế hoạch thu – chi vốn ODA không hoàn lại 03 năm và hằng năm.

Dự thảo Nghị định đề xuất bỏ quy định lập kế hoạch dự toán 03 năm, theo đó, chủ dự án chỉ cần lập dự toán thu – chi vốn ODA không hoàn lại hằng năm.