Đề xuất xây dựng cơ chế đặc thù thúc đẩy phát triển vùng trung du và miền núi phía Bắc

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng đã tổng kết và biểu dương những thành tựu nổi bật mà vùng trung du và miền núi phía Bắc đạt được trong năm 2024, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng GRDP dự kiến cao nhất cả nước, cơ cấu kinh tế chuyển đổi theo hướng tích cực và môi trường kinh doanh ngày càng cải thiện.

Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế còn tồn tại, nhấn mạnh rằng “Chúng ta đang cùng vận hành trên chuyến tàu kinh tế của cả nước, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và thịnh vượng.” Để đạt được điều đó, các tỉnh trong vùng cần đánh giá kỹ cả những thành công và hạn chế, đồng thời đề ra các giải pháp thực tế, khả thi nhằm phát triển bền vững.

Thực trạng và đề xuất từ các địa phương

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ngành và địa phương như Điện Biên, Yên Bái, Tuyên Quang, Sơn La, Lào Cai đã thống nhất cao với báo cáo từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, khẳng định sự quan tâm sâu sắc từ Trung ương và nỗ lực của các địa phương đã mang lại những thành quả đáng tự hào trong phát triển kinh tế - xã hội năm qua. Đặc biệt, vùng đã đạt được nhiều kết quả "ngoạn mục," dù phải đối mặt với không ít khó khăn.

Dẫu vậy, vùng trung du và miền núi phía Bắc vẫn là khu vực có mức phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội thấp nhất cả nước. Các vấn đề lớn như xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an ninh, phòng chống tội phạm, ứng phó thiên tai, nâng cao chất lượng y tế và giáo dục vẫn là những thách thức lâu dài.

Tiềm năng và định hướng phát triển

Các đại biểu tại hội nghị đã phân tích tiềm năng của vùng, đồng thời đề xuất nhiều giải pháp cụ thể. Một số nội dung đáng chú ý bao gồm:

• Xây dựng và kết nối hạ tầng giao thông với các vùng lân cận như Bắc Lào, Nam Trung Quốc, Bắc Thái Lan và Myanmar.
• Liên kết giao thông với Đồng bằng sông Hồng và Thủ đô Hà Nội.
• Phát triển kinh tế lâm nghiệp song hành với bảo vệ rừng, vừa giữ gìn "lá phổi xanh" và nguồn nước của miền Bắc, vừa đảm bảo sinh kế cho người dân.
• Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới và khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, khoáng sản, dược liệu.

Bí thư Tỉnh ủy Hòa Bình Nguyễn Phi Long đề xuất Trung ương ban hành các chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn cho vùng. Những cơ chế này bao gồm:

• Thúc đẩy hợp tác công tư (PPP).
• Quy định thị trường tín chỉ carbon.
• Tăng mức khoán kinh phí bảo vệ rừng.
• Điều chỉnh giá mua điện hợp lý để hỗ trợ ngân sách địa phương.
• Nâng tỷ lệ vay vốn để các tỉnh có thêm nguồn lực đầu tư vào hạ tầng trọng điểm.

Phát biểu kết luận của Phó Thủ tướng

Kết thúc hội nghị, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đánh giá cao sự chuẩn bị chu đáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ ngành, cùng các tỉnh trong vùng. Ông nhấn mạnh rằng, dù còn nhiều khó khăn, vùng trung du và miền núi phía Bắc đã đạt được tăng trưởng ấn tượng trong năm 2024, với GRDP dự kiến đạt 9,11% – mức cao nhất cả nước. Một số tỉnh như Bắc Giang, Phú Thọ và Tuyên Quang dẫn đầu với tốc độ tăng trưởng vượt trội. Thu ngân sách vùng năm 2024 cũng đạt kỷ lục với gần 89,3 nghìn tỷ đồng, tăng 13% so với dự toán.

Phó Thủ tướng khẳng định các tỉnh cần đổi mới tư duy, mạnh dạn áp dụng các cách làm mới để thúc đẩy tăng trưởng toàn diện trong giai đoạn chuyển đổi số, kinh tế số và kinh tế xanh. Ông đặc biệt nhấn mạnh việc phát triển các dự án trọng điểm, ứng dụng công nghệ hiện đại trong giao thông, và triển khai đồng bộ các mô hình kinh tế liên kết, tiêu thụ sản phẩm nhằm xóa đói giảm nghèo.

Bên cạnh đó, ông cũng kêu gọi bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, đồng thời đẩy mạnh các biện pháp ứng phó thiên tai. Phó Thủ tướng cho rằng, với tiềm năng lớn về vị trí chiến lược, khoáng sản, du lịch và nguồn nhân lực, vùng trung du và miền núi phía Bắc cần có cơ chế đặc thù để bứt phá, vươn lên, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của cả nước.