Đề xuất sửa quy định về xử phạt trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm

Bộ Tài chính cho biết, ngày 25/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính số 88/2025/QH15, trong đó sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, thẩm quyền áp dụng các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả của các chức danh (Điều 37a), thay đổi tên gọi, nhiệm vụ, quyền hạn của chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính (Điều 53) và quy định chuyển tiếp. Đồng thời, ngày 01/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 189/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.

Hiện nay, một số nội dung chi tiết tại Nghị định số 174/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm đã phát sinh một số bất cập cần được sửa đổi, bổ sung, cụ thể như:

Quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của các chức danh trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm không còn phù hợp với quy định pháp luật hiện nay về hoạt động thanh tra, hoạt động kiểm tra chuyên ngành trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm và chủ thể có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính.

Quy định nguyên tắc xác định và phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm và các quy định về điều khoản chuyển tiếp…

Theo Bộ Tài chính, việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 174/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm là cần thiết. Đây là bước hoàn thiện pháp lý nhằm đảm bảo hiệu lực thi hành đồng thời với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính số 88/2025/QH15, đồng bộ với Nghị định số 189/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và các quy định pháp luật khác có liên quan, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm trên thực tế, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và đáp ứng yêu cầu cải cách trong giai đoạn mới.

Dự thảo Nghị định đề xuất sửa đổi các quy định liên quan thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của các chức danh trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm như các chức danh liên quan đến hoạt động thanh tra chuyên ngành, kiểm tra chuyên ngành, các chức danh thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, lực lượng Công an nhân dân thay đổi do sắp xếp, tổ chức lại bộ máy; sửa đổi về nguyên tắc xác định và phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm và quy định về điều khoản chuyển tiếp liên quan đến thay đổi trong việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025.

Để bảo đảm tiến độ và đúng nội dung theo Quyết định số 1688/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, dự thảo Nghị định tập trung đề xuất sửa đổi các quy định liên quan trực tiếp đến Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2025, Luật Thanh tra năm 2025 và các văn bản quy định chi tiết thi hành; không có nội dung lược bỏ, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, nội dung phân cấp, phân quyền.

Cụ thể, dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền xử phạt trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi, bổ sung Điều 41 Nghị định số 174/2024/NĐ-CP); sửa đổi, bổ sung quy định về nguyên tắc xác định và phân định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi, bổ sung Điều 42 Nghị định số 174/2024/NĐ-CP).

Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung quy định về áp dụng văn bản pháp luật tại điều khoản chuyển tiếp, theo đó không quy định trường hợp văn bản pháp luật không quy định trách nhiệm pháp lý hoặc quy định trách nhiệm pháp lý nhẹ hơn cho cá nhân, tổ chức vi phạm để tương thích với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 (sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 46 Nghị định số 174/2024/NĐ-CP).

Sửa đổi quy định về thẩm quyền xử phạt trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm

Theo dự thảo, trưởng đoàn kiểm tra do Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm thành lập có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 80.000.000 đồng; đình chỉ hoạt động có thời hạn; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 100.000.000 đồng; đình chỉ hoạt động có thời hạn; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Giám đốc Công an tỉnh có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 100.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Cục trưởng Cục An ninh kinh tế, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 100.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Thanh tra viên Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 10.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Trưởng đoàn thanh tra của Ngân hàng Nhà nước khu vực có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 50.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước khu vực có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 80.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Trưởng đoàn thanh tra do Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thành lập có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 100.000.000 đồng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.

Trưởng đoàn kiểm tra do Bộ trưởng Bộ Tài chính thành lập có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 100.000.000 đồng; đình chỉ hoạt động có thời hạn; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định.