Bộ Tài chính lấy ý kiến về miễn, giảm tiền sử dụng đất

Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) vừa tổ chức Hội nghị ngày 13/3/2025 để lấy ý kiến về dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai; đồng thời sửa đổi, bổ sung một số nội dung về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, quỹ phát triển đất tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP.

Nói về lý do tổ chức Hội nghị, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản cho biết, sau khi Luật Đất đai năm 2024 được ban hành, Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương xây dựng, trình Chính phủ ban hành 2 Nghị định liên quan đến tài chính đất đai gồm: Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP ngày 31/7/2024 quy định về Quỹ phát triển đất.

Tuy nhiên, còn một nội dung theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai có giao cho các Bộ ngành, địa phương đề xuất, Bộ Tài chính tổng hợp báo cáo Chính phủ, xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về quy định về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà chưa được quy định tại khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai 2024.

Thực hiện nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các bộ ngành, địa phương đề xuất các trường hợp khác được miễn, giảm đối với tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã có tổng hợp báo cáo Chính phủ, để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các trường hợp này. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng dự thảo sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại các Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP để xin ý kiến. Hiện nay, Bộ Tài chính đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp về nội dung này.

Qua tổng hợp ý kiến, vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về các trường hợp miễn, giảm tiền sử dụng đất. Trong khi đó, vấn đề chính sách tài chính đất đai là vấn đề rất khó. Thời gian qua, một số nội dung tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP khi đi vào thực thi vẫn chưa bao quát hết thực tiễn, các phương án đưa ra tại 2 Nghị định này có thể chưa đầy đủ. Do đó, Bộ Tài chính tiếp tục lấy ý kiến nhằm hoàn thiện dự thảo Nghị định.

Thông tin tại Hội nghị, Bà Tô Quỳnh Thảo, Trưởng phòng Tài nguyên, đất (Cục Quản lý công sản) cho biết, các trường hợp khác được đề xuất miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại dự thảo Nghị định cần đáp ứng các điều kiện: Không thuộc các trường hợp đã được quy định tại khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024 (được quy định chi tiết tại các Điều 18, 19, 39, và 40 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ); Có văn bản đề xuất của các Bộ, ngành, địa phương.

Dự thảo Nghị định thiết kế theo hướng ưu tiên quy định ưu đãi đối với các trường hợp trước đây đã và đang được hưởng ưu đãi về nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (thuộc trường hợp Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất hoặc được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai năm 2003, năm 2013 (Nghị định số 45/2014/NĐ-CP, Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ), các quy định về miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo các văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Bên cạnh đó các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thuộc trường hợp tổ chức sử dụng đất không vì mục tiêu lợi nhuận theo văn bản của cơ quan, người có thẩm quyền.

Một nội dung quan trọng nữa tại dự thảo Nghị định là sửa đổi, bổ sung một số nội dung về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, quỹ phát triển đất để hoàn thiện các chính sách này trên cơ sở kiến nghị, đề xuất của các Bộ, ngành, địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện các quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, quỹ phát triển tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP, Nghị định số 104/2024/NĐ-CP.

Tại Hội nghị, đại diện Cục Quản lý công sản cũng đã thông tin chi tiết về một số nội dung cần xin ý kiến như quan điểm về việc tách riêng nội dung khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai thành Nghị định riêng; còn nội dung sửa đổi, bổ sung một số nội dung về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, quỹ phát triển đất tại Nghị định số 103/2024/NĐ-CP và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP thành Nghị định riêng theo kiến nghị của Bộ Tư pháp.

Các nội dung về việc xác định thời gian tính khoản tiền nộp bổ sung (5,4%) theo quy định tại khoản điểm a khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai, khoản 2 Điều 50, khoản 9 Điều 51 Nghị định số 103/2024/NĐ-CP (từ thời điểm quyết định giao đất, cho thuê đất hay từ thời điểm ban hành Bảng giá đất năm 2005). Về việc xác định cơ quan chủ trì xác định người sử dụng đất thuộc đối tượng miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; xác định thời gian miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (là cơ quan quản lý đất đai hay là cơ quan thuế).

Một số nội dung sửa đổi liên quan đến Quỹ phát triển đất như: Về hạch toán và theo dõi nguồn vốn hoạt động của Quỹ trong trường hợp uỷ thác; về quản lý vốn hoạt động của Quỹ phát triển đất; về chi phí quản lý vốn ứng từ Quỹ phát triển đất; về các khoản chi của Quỹ phát triển đất...

Tham gia góp ý tại Hội nghị, các đại biểu cơ bản nhất trí cao với sự cần thiết ban hành và các nội dung đã đưa ra tại dự thảo Nghị định. Đại diện Ngân hàng Chính sách xã hội đánh giá dự thảo khá rõ ràng, đầy đủ, đã giải quyết cơ bản các vướng mắc của Ngân hàng thời gian qua. Tuy nhiên đề nghị dự thảo bổ sung nội dung miễn giảm, tiền thuê đất đối với đối tượng trung tâm đào tạo và các cơ sở đào tạo do dự thảo hiện mới chỉ đề cập đến đối tượng là cơ sở đào tạo. Đại diện Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam đề xuất bổ sung Nhà nước cho miễn, giảm tiền thuê đất với các dự án thuộc đối tượng thu hút nhà đầu tư chiến lược theo các Nghị quyết về thí điểm chính sách phát triển một số địa phương…

Bên cạnh đó Hội nghị cũng ghi nhận nhiều ý kiến liên quan đến xác định giá đất, nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư dự án nhà ở, cũng như nhu cầu phát triển các loại nhà ở như nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và nhà ở cho học sinh; một số vấn đề nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi hoạt động tại Quỹ phát triển đất hiện nay… Ông Nguyễn Tân Thịnh cho biết, sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến tham gia của các đại biểu, để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị định. Tinh thần chung là các trường hợp khác đã được hưởng miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trước đây thì nay sẽ tiếp tục được hưởng ưu đãi, không thay đổi. Các trường hợp có tính chất đầu tư thì xếp theo trường hợp ưu đãi đầu tư, ưu đãi đầu tư mức nào thì tiền thuê đất hưởng theo mức tương ứng. Đối với một số trường hợp khác sẽ tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc lựa chọn phương án đảm bảo hợp lý. Đối với các vướng mắc liên quan đến Quỹ phát triển đất tại các địa phương sẽ được kịp thời tiếp thu, điều chỉnh, đảm bảo hoạt động của Quỹ được thuận lợi.